Liefde in het zicht van vrijheid

Het Offer van Remo speelt zich af in de laatste jaren van de slavernij. Met een verboden relatie als rode draad, schetst auteur Jacques Hermelijn het dagelijks leven in een onzekere tijd.

Door Otti Thomas

Nederland was relatief laat met de afschaffing van de slavernij en nam daar bovendien ook uitgebreid de tijd voor. Het duurde vijftien jaar voor er in Den Haag overeenstemming was over het beperken van de economische schade, waaronder een vergoeding voor slaveneigenaren en in Suriname bovendien een verplichting voor slaven om na 1 juli 1863 nog eens tien jaar voor hun eigenaar te werken.

Het Offer van Remo van de Curaçaose auteur Jacques Hermelijn speelt zich af aan het eind van die onzekere periode, waarin iedereen wist dat de slavernij op enig moment zou worden afgeschaft, maar bijna niemand een concreet idee had over het leven na de afschaffing. De rode draad is de verboden liefde tussen Helena Cardozo en de trotse slaaf Remo, die als koetsier voor Helena’s man Benjamin werkt.

(…)

Terloopse opmerkingen van koetsier Remo, de kokkin en de verschillende kamer- en kindermeisjes van Helena en Benjamin Cardozo zijn precies genoeg voor de lezer om zich een voorstelling te maken van de zorgen die slaven hadden. Observaties van Helena, Benjamin en hun welgestelde vrienden geven een geloofwaardig beeld van vooroordelen of juist een vooruitstrevende visie. Voor kenners van Curaçao zijn er daarnaast de bekende locaties.

(…)

Het liefdesverhaal van Helena en Remo had zich in principe ook in de 250 jaar daarvoor af kunnen spelen, maar Hermelijn toont zich een ware schrijver en legt een directe relatie met de afschaffing van de slavernij. Waar de afschaffing twee bevolkingsgroepen dichter bij elkaar had kunnen brengen, doet het koloniaal bewind zijn uiterste best om de bestaande verhoudingen te behouden. “De neger moet beseffen dat zijn sociale status onveranderd zal blijven na de afschaffing. Hij heeft altijd een strenge leider nodig gehad en zal die ook in de toekomst nodig hebben,” zegt de gouverneur in het boek.

De afschaffing van de slavernij was meer dan een handtekening na vijftien jaar onderhandelen over economische schade. Het was het hoogtepunt van een lang proces met ingrijpende gevolgen voor mensen van vlees en bloed. Dat verhaal staan opgetekend in Het Offer van Remo.

Fragment recensie Amigoe/Napa (Mei 2017)