‘Altijd een beetje heimwee’

Interview De Kruijf

Ze doet het zelden bewust, maar in de sculpturen en schilderijen van de Nederlandse kunstenares Lucy de Kruijf zit altijd wel iets van Curaçao. Ze woont al ruim vijftig jaar niet meer op het eiland, maar haar jeugd in Julianadorp heeft haar gevormd.

Door Otti Thomas

Een kleur of een vorm. Of de structuur van een oppervlakte. In het overwegend koude, grijze Nederland kunnen de kleinste details onverwacht voor een Curaçao-gevoel zorgen. Associaties die sterker en vollediger zijn dan bij opdringerige reclames voor goedkope vliegtickets, beschrijvingen in een roman of het proeven van een Caribisch gerecht. Onverwachter dan het opvangen van woorden Papiaments in de trein of een bachata uit een lunchcafé voor ambtenaren in Den Haag.

Die typische Caribisch kleuren, vormen en structuren zijn vaak aanwezig in het werk van de Nederlandse kunstenares Lucy de Kruijf. “Ik denk niet bewust aan Curaçao als ik begin, maar elke kunstenaar, elk mens, wordt beïnvloed door de omgeving. Je ziet het ook bij Nederlandse kunstenaars, die op Curaçao gaan wonen. Hun stijl verandert.”

(…)

Mogelijk door de herinnering aan haar kindertijd op Curaçao is het buitenland altijd aantrekkelijk gebleven en een belangrijke bron van inspiratie geworden. Kenmerkend zijn haar ruïnes, piramides, torens en totempalen van keramiek. Ze doen denken aan archeologische vondsten, aan sporen van oude culturen, en eigenlijk zijn ze daar ook op gebaseerd, zegt De Kruijf. “Ik hou van reizen en van wandelen. En altijd kom ik weer restanten van oude bouwwerken tegen, bijvoorbeeld onverwacht op de top van een berg. Wat ik zo geweldig vind, is dat die restanten over de hele wereld overeenkomsten met elkaar hebben,” aldus De Kruijf. Mensen en culturen hebben veel meer met elkaar gemeen, dan de voortdurende nadruk op verschillen doet vermoeden, vindt ze.

Fragment interview Napa/Amigoe, februari 2016

Vornis: Dubbele pet Raad van State knelt

De Raad van State. Het instituut waar met name in Curaçao, Aruba en Sint Maarten lange tijd de hoop op gevestigd was bij conflicten met Nederland. Het instituut dat jaar na jaar in zijn jaarverslag pleit voor meer samenwerking binnen het Koninkrijk en waarschuwt voor de spanningen. Daarin lijkt een kentering zich af te tekenen. Een mogelijke verklaring daarvoor, zegt Robert Vornis, is dat de Raad van State worstelt met zijn eigen rol binnen het Koninkrijk.

Na een lidmaatschap van drie-en-een-half jaar van de Raad trad Vornis terug op 1 mei; de eerste dag die volgde op de maand dat hij 70 werd. Het is de wettelijk voorgeschreven ontslagdatum voor staatsraden uit Nederland. ”Je wordt benoemd voor het leven. Blijkbaar verwachten ze niet dat je ouder dan zeventig wordt,” lacht hij.

Interview Vornis - deel 122-10-2015cInterviewVornis Amigoe2

Fragment interview voor Amigoe, oktober 2015

Interview: Dit is geen abstracte kunst

Etienne BerenosKunstenaar Etienne Berenos heeft altijd inspiratie, ongeacht het land of de stad waar hij woont. Dat is maar goed ook want door omstandigheden verhuisde hij talloze malen. Zijn persoonlijke leven sluit hierdoor naadloos aan bij zijn visie als kunstenaar en als tekenleraar. “Ik wil mensen stimuleren om van de geijkte weg af te gaan.”

“Voor mij persoonlijk bestaat abstracte kunst eigenlijk niet. Abstract is geleend uit de wetenschap. Dat gebeurt wel vaker. In de jaren zestig, de tijd van de ruimtevaart, sprak men opeens over het lanceren van kunstenaars,” lacht Etienne Berenos alsof hij het voor zich ziet. Het is een opmerkelijke uitspraak. Horizontale en verticale lijnen domineren het werk in zijn Haagse atelier.
De achterliggende gedachte wordt pas echt duidelijk als hij later een expositie van zijn werk opent in de Zuid Hollandse plaats Voorschoten, waar hij lid is van de lokale kunstkring. “Dit zijn geen schilderijen van landschappen, maar als ik nooit een landschap had gezien, dan had ik dit niet kunnen maken,” zegt hij.

(…)

Stedelijk Museum

Zijn periode in Amsterdam blijkt uiteindelijk zijn meest productieve periode als kunstenaar. Het Stedelijk Museum koopt zelfs zijn werk, vertelt hij trots. “Pierre Janssen, directeur van de academie in Rotterdam, zei dat we als kunstenaars zouden ontdekken dat de hoogste waardering van vakgenoten komt en niet van mensen die je werk kopen. Dat heb ik onthouden. Iemand die je werk kan kopen, vind misschien alleen de kleuren mooi of koopt het om je naam. Een vakgenoot kijkt echt heel goed naar de kwaliteit,” aldus Berenos. Om die reden is hij blij met de aankoop door het Stedelijk Museum, dat zijn werk toevallig ziet hangen in een smal straatje in Amsterdam.

Airport Art
Het gezin verhuist uiteindelijk toch weer terug naar Curaçao, omdat Berenos zijn kinderen niet in Amsterdam wil laten opgroeien. Hij tekent vervolgens weinig meer. “Ik heb alleen een keer dieren geschilderd op de carnavalswagen van een vriend. Men vond het prachtig, maar ik vond het niets. Dat is een nadeel van Curaçao. Mensen zijn blij met naturalistische tekeningen. In Kenia noemen ze dat airport art. Dat zie je op Curaçao veel. Het geijkte beeld van zwarte mensen met grote billen en veel kleur.” Berenos zoekt even naar de juiste woorden en zegt dan: “Ik heb altijd inspiratie en de behoefte om kunst te maken. Maar op Curaçao was het gewoon niet aantrekkelijk om kunst te maken. Je maakt het om bekeken te worden.”

Fragment interview Etienne Berenos voor Amigoe/Ñapa, 2015

Bijzondere collectie dr. Hugenholtz

Behalve chirurg was dr. Hugenholtz ook een gepassioneerd amateur fotograaf. De Amigoe nam vorige maand tientallen foto’s in ontvangst van zijn achternicht in Nederland, Gejah Nijman. Bij die gelegenheid deelde ze ook haar herinneringen aan ‘oom Jops’.

Door Otti Thomas

“Ik verwachtte dat ik te laat was. Hij is immers al ruim vijftig jaar overleden. Maar heel veel mensen bleken hem nog persoonlijk gekend te hebben.” Op zoek naar verhalen over ‘oom Jops’, zoals hij in de familie werd genoemd bezocht de Nederlandse Gejah Regterschot-Nijman in mei samen met haar dochter Mandy voor het eerst Curaçao.

‘Oom Jops’ is dr. Marie Josephus Hugenholtz, van 1933 tot zijn dood in 1962 chirurg in het Sint Elisabeth Hospitaal. Zijn Curaçaose bijnamen als ‘Dokter Grandi’ en ‘Shon Dokter’ kreeg hij niet alleen vanwege die functie, maar vooral vanwege zijn vrijgevigheid en oprechte betrokkenheid. Om die reden werd hij ook benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau en is er een straat naar hem vernoemd en het Kas Hugenholtz voor mensen met dementie.

(…)

Brand

De foto’s zijn alleen al bijzonder omdat ze bijna verloren waren gegaan. “De foto’s lagen sinds het overlijden van Hugenholtz in zijn woonhuis op Plantersrust. Villa Maria op plantage Plantersrust heet het officieel. Het huis stond leeg en bijna alles was er al uit verdwenen. Mijn oudoom had een grote platencollectie, maar die is ook verdwenen,” vertelt Nijman. “Op hetzelfde terrein woonde zuster Hertha Leonora. Op een dag in 1998 hoorde ze opeens een knal en bleek het huis van Hugenholtz in brand te staan. Het enige wat ze heeft kunnen redden waren de foto’s, een testament en een contract van de Bataafse Petroleum Maatschappij.”

Fragment artikel Ñapa, 29 november 2014

29-11-2014 NAHugenholtz_klein

11-11-2014cHugenholtz

Ontroerd door Tip Marugg

Felix Strategier zit niet langer in theater de Roode Bioscoop in Amsterdam, maar voor een huis in Pannenkoek op Curaçao. De zaal verandert in een tuin. Waar eerst nog stoelen stonden, tiert onkruid welig tussen roestbruin witgoed. Het antieke hout van de bar trekt krom als de stam van de oude kreunende Indjuboom.

Terwijl ik in mijn enigheid halfdronken op de stoep van mijn woning zit te mijmeren, is de nacht mijn zwarte vrouw. In de omhelzing van haar sterke, kanelen armen voel ik mij heersziek en beschut tegelijk. (…) Ik druk mijn rug tegen haar enorme borsten en wanneer de warmte van haar vlees wordt overgedragen op mijn huid ben ik in staat alle littekenende herinneringen met één hand uit te wissen,” zegt Strategier. Hij draagt de teksten voor alsof hij ze ter plekke bedenkt, inclusief pauzes waarin hij niet twijfelt, maar simpelweg zoekt naar de juiste woorden voor zijn gedachten.

“Mooi he,” glimlacht hij dan en is weer terug in de Amsterdamse theaterzaal. Hij doelt op het taalgebruik van de Curaçaose schrijver Tip Marugg (1923-2006). Het fragment is afkomstig uit diens derde en tevens laatste roman, ‘De morgen loeit weer aan’. De gelijknamige voorstelling van Theatergroep Flint is te zien tijdens het Boeli & Tip festival in Teatro Luna Blou volgend op uitvoeringen in Amsterdam van 4 tot en met 7 september in de Roode Bioscoop.

Foto: Krijn van Noordwijk
Foto: Krijn van Noordwijk

Fragment interview Felix Strategier over de voorstelling De Morgen Loeit weer aan, Ñapa, 2014

Zorg Primair: Centrum voor Creatief Leren

De 17-jarige Gijs Hermans is hoogbegaafd, maar de foutieve diagnose ‘autistisch’ zorgt voor een groot gebrek aan zelfvertrouwen. Het Centrum voor Creatief Leren helpt hem weer op weg, mede door zijn programmeertalent te stimuleren. Een andere manier van complimenteren is vaak een eerste stap.

Intuïtief verbanden leggen

Gijs Hermans is creatief op een wijze die niet direct voor de hand ligt. Hij beschikt over logische, matematische intelligentie. “Gijs is creatief met programmeren, kan intuïtief verbanden leggen tussen verschillende soorten data,” legt bestuurslid Albert Kaput van het Centrum voor Creatief Leren uit.

Artikel voor Zorg Primair in samenwerking met Anita de Jager, 2013

ZorgPrimair2013

Interview Wiels: Verandering leidt tot tegenwerking

“Ik ben niet gekomen om alleen lintjes door te knippen, met mijn hand onder mijn kin te zitten of een aantal keren per maand de Rijksministerraad bij te wonen. Ik ben gekomen om te werken,” zegt de Gevolmachtigde Minister van Curaçao Marvelyne Wiels.
 

De Gevolmachtigde Minister van Curaçao Marvelyne Wiels (copyright KGMC)
De Gevolmachtigde Minister van Curaçao Marvelyne Wiels (copyright KGMC)

 

Ze zag en ziet het als haar taak om van het Curaçaohuis een professionele organisatie te maken, die signaleert wat er onder de bevolking leeft en oplossingen voor problemen aandraagt. De nieuwe aanpak heeft waarschijnlijk geleid tot de huidige situatie, waarin ze veelal negatief in het nieuws is. “Als je een verandering teweeg wilt brengen, dan krijg je altijd te maken met tegenwerking. Dat was ook duidelijk voelbaar de afgelopen twee maanden.”

Interview voor Amigoe, 2013

Plasterk: Vertrouwen is cruciaal

Minister Ronald Plasterk (foto Suzanne Koelega)
Minister Ronald Plasterk
(foto Suzanne Koelega)

“Ik heb gezocht naar een gedetailleerde landkaart met de geografie van alle zes de eilanden. Maar die is er niet. Er zijn alleen kaarten van het hele Caribische gebied en dan zijn de eilanden kleine puntjes,” zegt de minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, terwijl hij wijst naar de landkaart van het Caribisch Gebied aan de muur van zijn werkkamer in Den Haag.

“Venezuela is het grootste buurland van het Koninkrijk, maar een willekeurige voorbijganger hier op straat zal Duitsland antwoorden als je het vraagt. Het is ook logisch dat iedereen van dag tot dag vooral bezig is met zijn eigen omgeving. In de drie andere landen van het Koninkrijk zijn ze ook niet permanent bezig met het Koninkrijk en mijn collega-ministers concentreren zich op hun eigen portefeuille. Ik heb daar geen bezwaar tegen, maar ik zie het toch als mijn taak om helder op ieders netvlies te krijgen, dat het Koninkrijk uit vier landen bestaat.”

Werkbezoek

Minister Plasterk staat op het punt om ook zijn eigen netvlies te verrijken met indrukken van het Caribisch deel van het Koninkrijk. Aanstaande zaterdag komt hij aan voor een bezoek van zeven dagen, waarbij hij gemiddeld een etmaal zal doorbrengen op elk van de zes eilanden, te beginnen op Aruba.

Interview met minister Ronald Plasterk voor Amigoe, 2013

Spies: ‘Ik ben niet ontevreden’

Minister Liesbeth Spies - foto Suzanne Koelega
Minister Liesbeth Spies (foto Suzanne Koelega)

De Rijksministerraad van 13 juli zal haar altijd bijblijven, maar niet als een gebeurtenis waar ze met plezier aan terugdenkt. Dat geldt wel voor de ontwikkeling van de relatie met Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Na elf maanden neemt Liesbeth Spies vandaag afscheid als minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en blikt terug op een korte, maar intensieve periode.

Interview voor Amigoe, 2012

 

Lol op het podium, los in de zaal

Kuenta i Tambú
Vlnr Vernon Chatlein, Mathias Holzner en Roël Calister

Percussionist Roël Calister heeft sinds 2005 succes met zijn eigen versie van traditionele Caribische ritmes. Zijn band Kuenta i tambú treedt regelmatig op met de Tambutronic sessions, feesten waarin de tambú gecombineerd wordt met dancemuziek. Na optredens op Aruba staat hij komende week in Zanzibar op Curaçao en de Spice Beach Club op Bonaire. “Er is niets beters dan gewaardeerd worden door je eigen mensen.”

Interview en recensie van optreden in de Haagse Supermarkt voor Ñapa.