Redactiewerkzaamheden voor samenvatting beleidsplan CultuurSchakel Den Haag.
Tag Archives: Kunst
Dynamische zoektocht naar identiteit
AMSTERDAM-“Ik zweef. Ik kan niet kiezen. Ik ben bang dat ik door een keuze een andere cultuur uitsluit.” Deze woorden vormen de kern van het theaterconcert Invented Identity van Noah Blindenburg in de Amsterdamse kroeg Bourbon Street. De zangeres en actrice deelt hierin haar persoonlijke zoektocht naar haar identiteit. Het is een uitdaging die herkenbaar is voor een grote, maar onderbelichte groep Curaçaoënaars: geboren en getogen in Nederland, maar met een vader of moeder uit Curaçao.
(…)
Wat Invented Identity vooral bijzonder maakt, is dat Noah een bekend thema op een luchtige manier brengt en ook niet beoogt een oplossing te hebben. De zoektocht naar identiteit is voor niemand makkelijk en het hebben van wortels op twee continenten maakt het alleen maar moeilijker. Maar Invested Identy is nergens zwaar. Noah Blindenbrug zweeft en voor het publiek is dat alleen maar erg prettig.
Fragment uit recensie Amigoe, september 2013
Knipscheer presenteert veelbelovende boeken
Architectuur en literatuur vertonen veel overeenkomsten, zei de Curaçaose architect Ronny Lobo gisteren bij de presentatie van Bouwen op Drijfzand, zijn debuutroman. Lobo was één van de vijf auteurs van wie nieuwe publicaties werden gepresenteerd door uitgeverij In de Knipscheer. De bijeenkomst in Podium Mozaïek in Amsterdam werd bezocht door 300 mensen.
“Begrippen als tijd, ruimte, gebeurtenis, vorm, ritme, verhoudingen en kleur worden in vrijwel alle kunstzinnige uitingen gebruikt. De maker probeert met zo min mogelijk middelen zo veel mogelijk zeggen. Bij architectuur zijn dat bouwmaterialen, bij muziek de noten en bij literatuur de woorden,” aldus Lobo.
Verschillen
Er waren ook verschillen, zei hij. Lobo studeerde zes jaar voor architect, maar schrijven moest hij al doende leren, ook al had hij als architect weinig moeite om ruimtes beeldend te beschrijven. Hij werd voortdurend gecorrigeerd door de redacteuren van de uitgeverij en deskundigen als Frank Martinus Arion, wijlen Erich Zielinski en Ini Statia, die hem zelfs adviseerden helemaal opnieuw te beginnen. Een ander verschil: “Niemand vroeg mij om een roman te schrijven. In de architectuur maak je een ontwerp op verzoek, of soms een bevel, van een opdrachtgever.”
Naast Bouwen op Drijfzand presenteerde In de Knipscheer ook de nieuwe boeken van de uit Aruba afkomstige Giselle Ecury en Jacques Thönissen en van Curaçaoënaar-Bonaireaan Jopi Hart. Net als Lobo werden ze kort geïnterviewd werden door Peter de Rijk, hoofdredacteur van de uitgeverij. Ecury schreef De Rode Appel, waarin een man en een vrouw op zoek gaan naar verdrongen gebeurtenissen uit hun jeugd. Een jeugd die zich afspeelde in de jaren zestig en zeventig, de periode van een nieuwe seksuele moraal, die ook een keerzijde heeft en waar ook niet iedereen zomaar aan mee kon doen.
Verhalen
Van Jacques Thönissen verscheen het boek Onder de Watapana, een bundel verhalen over Aruba die hij de afgelopen tien jaar schreef. “Het is een caleidoscoop waarin alle aspecten van het eiland aan bod komen,” aldus De Rijk. Thönissen vertelde dat het allemaal fantasieverhalen, maar geïnspireerd op echte gebeurtenissen uit de afgelopen tien jaar. “Soms zijn mensen er wel van overtuigd dat ik schrijf over mensen die ze echt kennen, maar het is allemaal uit mijn duim gezogen. De situaties zijn echter wel herkenbaar voor mensen die op Aruba wonen.”
Van Jopi Hart werd tot slot zijn boek Verkiezingsdans gepresenteerd, de Nederlandstalige versie van zijn boek Election Dance uit 2006, maar wel geheel herschreven omdat Hart niet van vertalen houdt, zo zei hij. Het boek over corruptie, misdaad en de persoonlijke verhalen achter drugssmokkel is nog altijd bijzonder actueel. “Hoofdpersoon Matthew is geen held, maar een verschrikkelijk figuur. Maar Matthew heeft wel een visie. En die visie mis ik bij onze beleidsbepalers. Een visie waar we naar toe gaan.”
Fragment Verslag voor Amigoe, september 2013
Leinders verdedigt ‘zijn’ Tula
In aanloop naar de herdenking van de slavenopstand van 17 augustus 1795, kropen tientallen mensen afgelopen weekend in de huid van Tula. Sprekers, publiek en dichters zochten in Den Haag naar de gedachten die de beroemde vrijheidsstrijder destijds had en naar manieren om in zijn voetsporen te strijden tegen moderne vormen van onderdrukking.
De bijeenkomst werd georganiseerd door de Dutch Caribbean Book Club en was de tweede in een reeks activiteiten waarmee de Openbare Bibliotheek in Den Haag aandacht schenkt aan de afschaffing van de slavernij, 150 jaar geleden. De opkomst was niet zo groot als tijdens de officiële opening op 19 juli, maar met 170 tot 200 bezoekers toch hoger dan verwacht.
(…)
Tula
De meeste aandacht ging uit naar Jeroen Leinders. De regisseur van Tula the Revolt kreeg veel vragen over zijn keuzes bij de verfilming van het verhaal. ‘Tula lijkt een lulletje rozenwater, die achter de feiten aanloopt. U gaat voorbij aan het historisch feit dat de opstand was voorbereid,’ zei bijvoorbeeld Rubin Severina, voorzitter van belangenorganisatie Splika. Een ander vroeg waarom de marteling van Tula en zijn medestrijders niet in beeld is gebracht.
‘Er zijn veel verschillende Tula’s,’ antwoordde Leinders. ‘Als je kijkt naar de blanke visie die er was over Tula, dan was hij een misdadiger en oproerkraaier, die zo snel mogelijk moest worden opgepakt, maar in de ogen van de lokale bevolking was Tula een groot krijgsheer. Als je je erin verdiept, is er geen andere conclusie mogelijk dan dat beide verhalen niet kunnen kloppen,’ aldus Leinders.
De filmmaker stelde vervolgens dat uit Tula’s historisch feitelijke voorkeur voor een staking een veel vredelievendere houding sprak dan bij de vrijheidsstrijders op Haïti. ‘Als Tula een bloeddorstige strijder zou zijn geweest, dan had de plantage-eigenaar dat nooit overleefd.’
Fragment artikel Amigoe, 2013
Expositie Voorschoten
Een nieuwe woonplaats, dus ook het genot van nieuwe cultuur en kunst! Een eerste indruk van de expositie door de Voorschotense Kunstkring in het Ambachts- en Baljuwhuis.
Over macht en onmacht
Het leek wel alsof hij net dit weekend een punt achter de laatste zin had gezet. Zo nu en dan verdwalend door zijn eigen enthousiasme, analyseerde de Arubaanse schrijver Quito Nicolaas afgelopen zaterdag over zijn roman ‘Verborgen leegte’ uit 2010.
Zo’n veertig belangstellenden luisterden in de openbare bibliotheek in Den Haag naar Nicolaas’ analyse van het boek, ingeleid door een korte voordracht van een fragment door Darléne Westmaas en een optreden van de Arubaanse Xanadu Dancers. “Het leven is net een dans. Het gaat mis, als er sprake is van elkaar forcerende danspassen,” zei Nicolaas, inspelend op het overigens vlekkeloze optreden.
In ‘Verborgen leegte’ is de dans allerminst vlekkeloos. Het draait om de zoektocht van een eenzame dochter naar haar verloren vader, vertelt door de ogen van de dochter, haar biologische vader, haar zwijgzame moeder en de stiefvader. Maar buiten een spannend verhaal, is de roman eigenlijk een analyse van de situatie van migranten in Aruba, zoals de hoofdpersonen uit Trinidad. Nicolaas beschrijft hun innerlijke strijd om hun hoofd boven water te houden. “Het boek gaat niet om de verkrachting in het eerste hoofdstuk. Het gaat niet over vreemdgaan of dergelijke thema’s, maar het gaat over macht en onmacht,” aldus Nicolaas.
Bewondering
De schrijver, die zelf tussen de migranten opgroeide in San Nicolas, sprak zijn bewondering uit voor hen. “Het zijn keiharde werkers. Ze hebben een verleden van oorlog en armoede achter zich en een duidelijk doel voor ogen in de toekomst,” zei hij.
Verschillenden aanwezigen grepen de kans om Nicolaas vragen te stellen over dit onderwerp. Gilbert Wawoe, voormalig lid van de Raad van State, vroeg naar de mening van de schrijver over etnische mobiliteit ofwel de participatie van migranten binnen de samenleving. Nicolaas prees de migranten voor de wijze waarop ze binnen enkele decennia invloedrijke posities kregen binnen de overheid, het onderwijs, de luchtvaart en de zorg. Volgens Nicolaas is er op Aruba, ondanks conflicten op individueel niveau, sprake van betere integratie dan in veel andere landen. Het beeld van Aruba als een gemeenschap van voornamelijk lichtgekleurde mensen met Indiaanse voorouders, klopt daarom ook niet met de werkelijkheid, zei hij in antwoord op een andere vraag. In Sombra di Recuerdo, zijn volgende boek dat eind mei verschijnt, gaat Nicolaas verder in op deze thematiek.
De bespreking en aansluitende signeersessie werden georganiseerd door de Dutch Caribbean Book Club en volgt op een bespreking van Frank Martinus Arions Dubbelspel in november 2012. Na de zomer staat een auteur uit Bonaire centraal.
Op zoek naar intenties Frank Martinus Arion
Veertig jaar na de publicatie van Dubbelspel leveren de roman en de schrijver Frank Martinus Arion nog genoeg stof voor discussie. In de Amsterdamse Balie werd gezocht naar de verborgen lessen van de schrijver over de sociale verhoudingen op Curaçao en de rol van de man en de vrouw.
Vijver
De organiserende stichting Cimaké Foundation had niet voldoende geld om de schrijver naar Nederland te halen. Zijn bijdrage bleef beperkt tot fragmenten uit de documentaire ‘Hommage aan Frank Martinus Arion’ van Cindy Kerseborn, die later dit jaar in première gaat. Het was dus de taak van bewonderaars en vakgenoten om naar de intenties van de schrijver te vissen in een rijkelijk gevulde vijver met publicaties.
Gedichten over de liefde, zoals gezongen door zijn dochter Margie Martinus en gedichten over het schrijverschap en de stad Leiden, voorgedragen door de acteurs Paulette Smit en Collin Schorea. Dichteres Igma van Putte-De Windt koos voor Ser Betris, de eigenzinnige bewerking van de veertiende-eeuwse legende Beatrijs, die Martinus Arion in 1968 schreef.
Het meest dankbare onderwerp voor debat was echter de debuutroman Dubbelspel over de relatie tussen de vier domino-spelende mannen Janchi, Chamon, Manchi en Boeboe en de echtgenotes Solema en Nora van de laatste twee mannen, die een verhouding hebben met de eerste twee.
Fragment uit verslag voor Amigoe, 2013
Overtuigend verhaal over oude en nieuwe slavernij
Drie van de vrouwen in de theatervoorstelling Rebelse Vrouwen zijn gebrandmerkt door de West Indische Compagnie, de vierde heeft een tattoo met de tekst ‘Steve Forever’. Maar in feit gaat het in alle gevallen om een eigendomsbewijs van de eigenaar.
(…)
Regisseuse Silvia Andriga en tekstschrijver Mark Walraven hebben een uitstekende balans gevonden in Rebels Vrouwen, een overtuigend theaterstuk dat bovendien op wetenschappelijk onderzoek is gebaseerd.
(…)
Met uitzondering van de geruststellende woorden aan het eind, is alles in Rebelse Vrouwen op zijn plaats. Samen met Onise wordt het publiek zich er bewust van dat er in de afgelopen eeuwen weinig is veranderd. De vier vrouwen worden geslagen en ` met toestemming verkracht’ zoals Onise het omschrijft. Ze hebben te maken met verraad door ‘eigen’ mensen: de pooier van Onise is iemand van haar eigen stam uit Afrika, Nanny wordt gestraft door vrijgekochte, jaloerse huisslaven en medeslaven stelen de boot waarmee Diana naar Venezuela wilde vluchten. En natuurlijk de tatoeage, die als moderne variant van het brandmerk daadwerkelijk wordt toegepast door vrouwenhandelaren in de 21ste eeuw.
Recensie voor Amigoe, 2013
Tula vijftien keer ontmoet
Als Tula deze maand op een dag door de Breedestraat Otrobanda zou lopen, dan zouden voorbijgangers hem ongetwijfeld vaak om hulp vragen. Steun, advies en inspiratie voor de strijd tegen discriminatie, waar ook in de 21ste eeuw nog sprake van is. Het sterke punt van Topa Tula ofwel Ontmoet Tula is dat er vijftien heel verschillende varianten zijn op die ene vraag.
Rolmodel
De Stichting Simia Literario vroeg Antilliaanse en Arubaanse schrijvers om een gedicht of verhaal te leveren over de strijd van Tula, eventueel al eerder gepubliceerd, met oog voor de moderne tijd. Als de meest bekende leider van de opstand geldt Tula nog altijd als een rolmodel, ook voor de huidige generatie jongeren, is de boodschap van het boek. “De strijd voor vrijheid en gelijkheid is nog steeds van kracht,” staat in het voorwoord van de samenstellers Olga Orman en Giselle Ecury, die tevens een aantal oorspronkelijk Papiamentstalige gedichten in het Nederlands vertaalden.
Recensie Topa Tula voor Ñapa/Amigoe, 2013
Geniale schets van anarchistisch Curaçao
de cast van Geniale Anarchie in Paradiso
(foto Suzanne Koelega)
De voorstelling ‘Geniale Anarchie -, All Chiefs, no Indians’ van regisseur John Leerdam houdt de bevolking van Curaçao een spiegel voor. Dat lukt met dezelfde trefzekerheid als Boelie van Leeuwen in zijn boeken. Dit is Curaçao, dit is haar volk en ondanks alle problemen en nare karaktertrekjes mogen we daar best trots op zijn, was de boodschap van de voorstelling door de Stichting Julius Leeft! in de Amsterdamse Paradiso.
‘Geniale Anarchie’ is gebaseerd op de gelijknamige bundel met columns die Van Leeuwen schreef voor de Curaçaose Courant. “All chiefs, no Indians. Een volk van generaals met carnavals-epauletten. Wie niet kan wennen aan deze geniale anarchie, hij repartriëre ten spoedigste of verhuize naar Aruba,” typeerde Van Leeuwen het Curaçao van de jaren tachtig. “Wij zijn een volk van ongedisciplineerde, inventieve, natuurlijk begaafde mensen, die op geen enkele manier gebundeld kunnen worden tot een regiment.” Zijn woorden blijken ook van toepassing op het hedendaags Curaçao.
Recensie voor Amigoe, 2013